ഇന്ത്യയിൽ ഇന്റർനെറ്റ് വിപ്ലവത്തിന് വഴിയൊരുക്കുന്ന സാറ്റലൈറ്റ് ഇന്റർനെറ്റ് സേവനത്തിന് ലേലം ഒഴിവാക്കി ലൈസൻസ് സമ്ബ്രദായം കൊണ്ടുവരാനുള്ള തീരുമാനം കേന്ദ്രസർക്കാർ കൈക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ ടെലികോം രംഗത്ത് വലിയ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
ലോകത്തെ ഏറ്റവും സമ്പന്നനായ വ്യക്തിയായ എലോൺ മസ്‌കിന്റെ സ്ഥാപനമായ സ്‌പേസ്‌എക്‌സിന്റെ സാറ്റലൈറ്റ് ഇന്റർനെറ്റ് സേവനമായ സ്റ്റാർലിങ്ക്, ഈ നടപടിയുടെ പ്രധാന പ്രയോജനക്കാരായിരിക്കും. ഇതിന് പുറമേ, ആമസോണിന്റെ പ്രോജക്റ്റ് ക്യൂപ്പർ, ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാരിന്റെ പിന്തുണയുള്ള വണ്‍വെബ് തുടങ്ങിയ വിദേശ കമ്പനികളും ഈ നടപടിയെ സ്വാഗതം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
എന്നാൽ, ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ടെലികോം കമ്പനിയായ റിലയൻസ് ജിയോ ഈ നടപടിയെ എതിർക്കുന്നുണ്ട്. ലൈസൻസ് സമ്ബ്രദായം കൊണ്ടുവന്നാൽ വിദേശ കമ്പനികൾക്ക് ഇന്ത്യയിൽ വലിയ തോതിൽ നിക്ഷേപം നടത്താൻ കഴിയും. ഇത് ഇന്ത്യൻ കമ്പനികൾക്ക് തിരിച്ചടിയാകുമെന്നാണ് റിലയൻസ് ജിയോയുടെ ആശങ്ക.
2030-ഓടെ 190 കോടി ഡോളറിന്റെ (ഏകദേശം 16,000 കോടി രൂപ) വിപണിയായി ഇന്ത്യയിലെ സാറ്റലൈറ്റ് ഇന്റർനെറ്റ് വിപണി വളരുമെന്നാണ് വിലയിരുത്തൽ. ഈ വിപണിയിൽ സ്റ്റാർലിങ്ക്, പ്രോജക്റ്റ് ക്യൂപ്പർ തുടങ്ങിയ വിദേശ കമ്പനികൾക്ക് വലിയ പങ്ക് വഹിക്കാൻ കഴിയുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.
ലൈസൻസ് സമ്ബ്രദായത്തിന്റെ ഗുണദോഷങ്ങൾ
ലൈസൻസ് സമ്ബ്രദായത്തിന്റെ ഗുണങ്ങളും ദോഷങ്ങളും ഇവയാണ്:
ഗുണങ്ങൾ
- വിദേശ നിക്ഷേപം വർദ്ധിക്കും
- സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ വികസനം ത്വരിതപ്പെടും
- വിദൂര പ്രദേശങ്ങളിൽ ഇന്റർനെറ്റ് സൗകര്യം വർദ്ധിക്കും
ദോഷങ്ങൾ
- ഇന്ത്യൻ കമ്പനികൾക്ക് തിരിച്ചടിയാകും
- നിക്ഷേപ ചെലവ് വർദ്ധിക്കും
- മത്സരം കുറയും
സാറ്റലൈറ്റ് ഇന്റർനെറ്റ് സേവനത്തിന് ലൈസൻസ് സമ്ബ്രദായം കൊണ്ടുവരുന്നത് ഇന്ത്യയിലെ ഇന്റർനെറ്റ് വിപണിയിൽ വലിയ മാറ്റങ്ങൾക്ക് കാരണമാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങളുടെ ഫലം എന്തായിരിക്കുമെന്ന് കാലം മാത്രമേ പറയാൻ കഴിയൂ.